تحقیقات سلولهای بنیادی: اخبار بسیار مهم

 5 فوریه 2014- محققین ژاپنی با استفاده از یک روش بسیار ساده موفق به تولید سلولهای بنیادی از هر نوع  از سلولهای بدن انسان شدند.

 سلولهای بنیادی قابلیت تبدیل به انواع مختلف سلولهای بدن انسان را دارند واین موضوع به زمان بندی و توالی ژنها در دوره ی تکامل جنینی مرتبط است و به این ترتیب ارگانهای مختلف بدن انسان در دوره ی جنینی ساخته می شود.در حقیقت، بحث های زیادی در گذشته درباره ی تحقیقات سلولهای بنیادی وجود داشت که همگی مرتبط به استفاده از جنین بود. حال این تیم تحقیقاتی توانستند با این روش جدید سلولهای بالغ انسان را (برای مثال سلولهای پوست) را به حالت سلولهای بنیادی جنینی برگردانند. گزارش این کار با عنوان Stimulus-triggered fate conversion of somatic cells into pluripotencyدرمجله ی Natureدر 30 ژانویه ی 2014 منتشر شد. در این مقاله  پدیده ی برنامه نویسی سلول که بنام محرک ماشه ی تبدیل سلولها به سلولهای پلوری پوتنت یا STAPسلولهاینامیده می شود، معرفی گردید. دراین روش نه نیازی به انتقال هسته وجود دارد و نه استفاده از فاکتورهای رونویسی سلولی.

محققین می گویند: یک محرک خارج سلولی قوی مانند یک استرس اسیدی به سلولهای سوماتیک (بالغ) سبب برنامه ریزی مجدد سلولها شده و نتیجه ی آن تولید سلولهای پلوری پوتنت خواهد بود. محققین دریافتند که این سلولهای بالغ که از لمفوسیت ها مشتق می شوند از طریق برنامه ریزی مجدد تبدیل به سلولهای STAPمی شوند.

 علاوه بر این سلولهای STAPدر موش تبدیل به جنین می شوند. به دلیل اهمیت و پرستیژ مجله ی Natureو از آنجائیکه این مقاله در چنین مجله ای منتشر شده است باید به صحت آن اطمینان کرد زیرا نویسندگانه مقاله با روشهای دقیق آماری وآنالیز اطلاعات باید از نتایج خود دفاع کنند.

ترجمه ی ساده تر این مطالب این است که با وارد کردن استرس به سلولهای بالغ پستانداران نظیر تحریک با اسید، این سلولها به حالت بنیادی خود تبدیل می شوند بنابراین بر اساس نتایج این مقاله می توان به چگونگی بهبود زخم برای مثال ترمیم سوختگی به طرز دیگری نگاه کرد.

سلولهای جدید بعد از تحریک شدید خارجی (سوختن) تشکیل شده و به پوست جدید تبدیل می شوند بنابراین این امکان وجود دارد که سلولهای جدید تولید شده در اثر یک محرک مضر سلولهای بنیادی یا پلوری پوتنتی باشند که بنحوی به سلولهای بالغ جدید پوست تبدیل می شود. آیا با این روش سلولهای جدید جایگزین سلولهای آسیب دیده می شوند؟ بخاطر داشته باشید که این تحقیقات تنها درموش انجام شده است نه در انسان.

چگونه این تحقیق با بیماری اتوایمیون دیابت نوع یک مرتبط خواهد بود؟ آیا ما می توانیم با محرک های مضر سلولهای بنیادیی تولید کنیم که بتوانیم آنها را به سلولهای بتا در پانکراس تبدیل کنیم؟

ما می دانیم که بدن حتی بعد از حمله ی سلولهای Tبه سلولهای بتا وتخریب آنها (حمله ی اتوایمیون ) باز هم به تولید سلولهای بتای جدید می پردازد. حال ممکن است کسی بر اساس این تحقیق تصور کند که می تواند با ایجاد جراحت درسلولهای  بتا فرآیند  بازسازی که شامل تولید سلولهای بنیادی STAPمی شود را فعال کند و این سلولها را تبدیل به سلولهای بتای بالغ نماید. آیا ما می توانیم سلولهای پوست خود را به سلولهای STAPتبدیل کرده و از آنها سلولهای بتای جزایر لانگرهانس را بدون استفاده از روشهای پیشرفته و پیچیده ی توصیف شده در مجلات علمی اخیر بسازیم؟

باید توجه کرد که این تحقیق در موش انجام شده است واگر چه موشها از پستانداران هستند و 97.5 درصد از DNAآن به انسان شباهت دارد اما مسلماً بر اساس این تکنیک موجی از تحقیقات جدید در این زمینه بروی سلولهای انسان آغاز خواهد شد و در آینده نه چندان دور به جواب تمام حدسیات خود خواهیم رسید.

منبع:www.healthcentral.com

سرپرست مترجمین: ماندانا فرخی نیا